ฮอร์โมนแห่งความสุขคืออะไร?
สารเคมีธรรมชาติที่สมองหลั่งออกมาเวลาที่เรารู้สึกดี
ในร่างกายของเรามี “ฮอร์โมนแห่งความสุข” อยู่หลายตัว ซึ่งเป็นสารสื่อประสาทหรือสารเคมีที่สมองหลั่งออกมาเมื่อเรารู้สึกดี รู้สึกพอใจ หรือมีความสุข ความรู้สึกเหล่านี้อาจเกิดจากกิจกรรมที่เราชอบ การออกกำลังกาย การกินของอร่อย หรือแม้แต่การนอนพักผ่อนอย่างเต็มที่
รู้จัก 4 ฮอร์โมนแห่งความสุข
1. โดพามีน (Dopamine)
หรือที่เรียกว่า "ฮอร์โมนรางวัล" เพราะมันจะหลั่งออกมาเวลาที่เราบรรลุเป้าหมาย รู้สึกภูมิใจ หรือได้รับคำชม ทำให้เรารู้สึกมีแรงบันดาลใจ อยากทำสิ่งดี ๆ ต่อไป
2. เซโรโทนิน (Serotonin)
ฮอร์โมนนี้เกี่ยวกับความสงบ ความมั่นคงทางอารมณ์ และความรู้สึกผ่อนคลาย หากมีน้อยอาจทำให้เกิดอาการซึมเศร้า
3. ออกซิโทซิน (Oxytocin)
รู้จักกันในชื่อ “ฮอร์โมนแห่งความรัก” หรือ “ฮอร์โมนแห่งความผูกพัน” เพราะหลั่งออกมาเวลาเราได้รับการกอด สัมผัส หรือมีปฏิสัมพันธ์ที่ดี เช่น การช่วยเหลือ หรือการดูแลกัน
4. เอนดอร์ฟิน (Endorphin)
ฮอร์โมนนี้มักหลั่งออกมาเวลาที่เราออกกำลังกาย หรือหัวเราะแรง ๆ มันมีฤทธิ์คล้ายมอร์ฟีน คือช่วยลดความเครียด บรรเทาอาการปวด และทำให้รู้สึกดีสุด ๆ
อะไรที่ช่วยกระตุ้นฮอร์โมนแห่งความสุขได้บ้าง?
ง่ายกว่าที่คิด แค่เปลี่ยนนิสัยบางอย่างในชีวิตประจำวัน
- ออกกำลังกายเป็นประจ – กระตุ้นเอนดอร์ฟิน ให้รู้สึกฟินและสดชื่น
- นอนให้พอ – ส่งผลต่อเซโรโทนินและโดพามีนโดยตรง
- ฟังเพลงโปรด หรือร้องเพลง – ปลุกโดพามีนได้ทันที
- กอดคนที่เรารัก หรือสัตว์เลี้ยง – ออกซิโทซินจะพุ่งพรวด!
- ทำสิ่งดี ๆ เพื่อคนอื่น – ความสุขจากการให้กระตุ้นทั้งออกซิโทซินและเซโรโทนิน
- กินช็อกโกแลต ดาร์กช็อกก็ได้ – เพิ่มโดพามีนและเอนดอร์ฟินในทันที
ฮอร์โมนแห่งความสุขช่วยอะไรกับสุขภาพ?
มากกว่ารอยยิ้ม... คือสุขภาพดีทั้งกายและใจ
ไม่ใช่แค่ทำให้เรารู้สึกแฮปปี้ แต่ฮอร์โมนเหล่านี้ยังมีบทบาทในการควบคุมอารมณ์ ความเครียด การนอนหลับ และแม้กระทั่งระบบภูมิคุ้มกัน ถ้าระดับฮอร์โมนแห่งความสุขสมดุล จะช่วยให้:
- อารมณ์มั่นคง ไม่ขึ้น ๆ ลง ๆ
- ลดความเสี่ยงของภาวะซึมเศร้า
- นอนหลับลึกและพักผ่อนได้เต็มที่
- เพิ่มสมาธิ ความจำ และแรงจูงใจ
- เสริมภูมิคุ้มกัน ห่างไกลโรค
ถ้าฮอร์โมนแห่งความสุขต่ำ จะเกิดอะไรขึ้น?
รู้ไว้ว่าร่างกายกำลังส่งสัญญาณบางอย่าง
บางครั้งที่เรารู้สึกเศร้า ไม่มีแรง หรือเฉื่อยชา อาจเป็นเพราะร่างกายมีระดับฮอร์โมนแห่งความสุขต่ำ ซึ่งอาจเกิดจากความเครียดเรื้อรัง การพักผ่อนไม่เพียงพอ หรือการใช้ชีวิตที่ไม่สมดุล
วิธีรีเซ็ตความสุขแบบง่าย ๆ
ลองทำสิ่งเหล่านี้ในวันเหนื่อย ๆ
- ออกไปเดินเล่นกลางแจ้งหรือสวนสาธารณะ
- เปิดเพลงเบา ๆ หรือเต้นตามเพลงที่ชอบ
- เขียนสิ่งดี ๆ ที่เกิดขึ้นในวันนี้สัก 3 อย่าง
- โทรหาเพื่อน พูดคุยเรื่องที่ทำให้สบายใจ
- ลองหายใจลึก ๆ สัก 5 นาที ปล่อยใจให้โล่ง
สุขภาพจิตดี เริ่มจากฮอร์โมนในตัวเรา
ฮอร์โมนแห่งความสุข คือเครื่องมือในร่างกายที่ธรรมชาติให้มา อย่าปล่อยให้มันเฉา! แค่เปลี่ยนวิถีชีวิตเล็ก ๆ น้อย ๆ ก็สามารถทำให้เรารู้สึกดีขึ้นอย่างยั่งยืนได้ ไม่ต้องพึ่งยา ไม่ต้องรอให้ทุกอย่างสมบูรณ์แบบ เพราะสุขภาพใจดีได้จากสิ่งเล็ก ๆ รอบตัวเราทุกวัน
ความสุขไม่ต้องรอใคร เพราะเราปลุกมันได้ด้วยตัวเอง
